തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഇന്ത്യയുടെ ആത്മാവാണ്. പതിനഞ്ചുകോടി പേർ ഒന്നിച്ചു വോട്ട് ചെയ്യുമ്പോൾ, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഹൃദയം മിടിക്കുകയാണ്. എന്നാൽ, ആ മിടിപ്പ് ഇടയ്ക്കിടെ തടസ്സപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിൽ? വിരലിൽ പതിപ്പിച്ച മഷി വെള്ളത്തിൽ കലർന്നുപോകുന്നതുപോലെ, ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസവും മലിനമാകുന്നുവെങ്കിൽ?
ഇന്ത്യയിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സംവിധാനത്തിന്റെ വിശ്വാസ്യതയെക്കുറിച്ചുള്ള സംശയങ്ങൾ ഇന്നുവരെ ഇത്ര ശക്തമായി ഉയർന്നിട്ടില്ല. രാഹുൽ ഗാന്ധി ബെംഗളൂരുവിൽ നടത്തിയ വാർത്താസമ്മേളനത്തിലെ വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ആത്മാവിനോട് തന്നെ ചോദ്യം ഉയർത്തി. കര്ണാടകയിലെ ആലന്ദിൽ 6018 പേരുടെ വോട്ടുകൾ പട്ടികയിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്തു, ഭൂരിഭാഗവും ദളിതരും ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുമാണ്. വ്യാജ ലോഗിൻ വഴി 12 വോട്ടുകൾ ചേർത്തതും തെളിഞ്ഞു. മഹാരാഷ്ട്രയിലെ രജുരാ മണ്ഡലത്തിൽ 6850 പേരെ വ്യാജമായി ചേർത്തുവെന്ന് അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി. പ്രധാന തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ ഗ്യാനേഷ് കുമാറിന് ഈ കാര്യങ്ങളെല്ലാം അറിവുണ്ടായിരുന്നുവെന്നും, പക്ഷേ ഇടപെടലൊന്നുമില്ലായിരുന്നുവെന്നും ആരോപിക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ, ഇന്ത്യയിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ ഭരണഘടനാപരമായ സ്വാതന്ത്ര്യം നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്ന ഭയം പൊതുസമൂഹത്തിൽ വളർന്നു.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഭരണഘടനയിൽ ഉറപ്പുനൽകിയിട്ടുള്ള സർവ്വജന വോട്ടവകാശം വെറും നിയമപരമായ ഒരു പ്രസ്താവനയായി മാറുകയാണോ എന്നതാണ് അടിസ്ഥാന ചോദ്യം. ഭരണഘടനയുടെ 326-ആം വകുപ്പ് സർവ്വജന വോട്ടവകാശം ഉറപ്പുനൽകുന്നുവെങ്കിലും, അത് പ്രായോഗികമായി നടപ്പാകുന്നുണ്ടോ? ജനങ്ങളുടെ പേരുകൾ systematic ആയി വെട്ടിമാറ്റപ്പെടുമ്പോൾ, ഭരണഘടനയുടെ ആത്മാവാണ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നത്. International IDEA 2023-ലെ റിപ്പോർട്ട് വ്യക്തമാക്കുന്നതുപോലെ, “Electoral Management Bodies must not only be independent but also perceived to be independent. Perception of bias erodes democracy faster than actual fraud.” ഇന്ന് ഇന്ത്യയിൽ സംഭവിക്കുന്നത് അതുതന്നെയാണ് — കമ്മീഷൻ സ്വതന്ത്രമല്ലെന്ന സംശയം ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസത്തെ തകർത്ത് കളയുന്നു.
Freedom House 2025 Democracy Index കാണിക്കുന്നതു പോലെ, ദളിതരും ന്യൂനപക്ഷങ്ങളും പലപ്പോഴും systematic disenfranchisement-ിന്റെ ഇരകളാകുന്നു. വോട്ട് നഷ്ടപ്പെടുന്നത് വെറും അക്കങ്ങളുടെ കളിയല്ല; അത് സമൂഹത്തിലെ പരിതജനങ്ങളുടെ പൗരാവകാശം ഇല്ലാതാക്കുന്ന നടപടിയാണ്. UNDP Human Development Report 2024 വ്യക്തമാക്കുന്നുവല്ലോ: “Inclusive democracy demands not only the right to vote but the assurance that every vote counts equally.” എന്നാൽ, ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യയിൽ എല്ലാവരുടെയും വോട്ട് തുല്യമായി എണ്ണപ്പെടുന്നില്ലെന്നതാണ് ഭയപ്പെടുത്തുന്ന സത്യം.
ഇവിടെയാണ് അന്താരാഷ്ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ നിഴൽ കൂടി കാണുന്നത്. ചരിത്രം നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നതുപോലെ, അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകൾ പല രാജ്യങ്ങളിലെയും തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയിൽ ഇടപെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇറാൻ (1953), ചിലി (1973), ഫിലിപ്പൈൻസ് (1986), ബ്രസീൽ (1964) — എല്ലായിടത്തും അമേരിക്ക സ്വന്തം താൽപര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കാൻ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് manipulation-ലേക്ക് ഇറങ്ങിയിരുന്നു. Carnegie Endowment for International Peace നടത്തിയ 2022 പഠനത്തിൽ പറയുന്നു: “The United States has historically supported electoral outcomes abroad that align with its strategic interests.”
1953-ൽ ഇറാനിലെ മോസാദിഖിന്റെ സർക്കാർ അട്ടിമറിക്കാൻ സഹായിച്ചതും, 1973-ൽ ചിലിയിൽ അലൻഡെയെ പുറത്താക്കാൻ നടത്തിയ ഇടപെടലുകളും ചരിത്രം തെളിയിക്കുന്നു.
ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യ – ചൈനക്കെതിരെ അമേരിക്കയുടെ പ്രധാന കൂട്ടാളി. അതിനാൽ, ഇന്ത്യയിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെ ഫലം Washington-ന് നിർണ്ണായകമാണ്. “Targeted voter suppression in constituencies with high minority presence” – South Asian Election Watch 2024 പറയുന്നത് – “could be interpreted as aligning domestic outcomes with foreign strategic interests.”ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യ, അമേരിക്കയുടെ ഏഷ്യൻ തന്ത്രത്തിലെ മുഖ്യ പങ്കാളിയാണ്. ചൈനയുടെ ഉയർച്ചയെ തടയാൻ അമേരിക്കയ്ക്കു ഇന്ത്യയിലെ ഭരണകൂടത്തിന്റെ നിറം നിർണ്ണായകമാണ്. അതിനാൽ, രാഷ്ട്രീയ നിരീക്ഷകർ പറയുന്നത് , “targeted voter suppression in constituencies with high minority presence” ആഭ്യന്തര രാഷ്ട്രീയത്തിൽ വിദേശ താൽപര്യങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്ന ഫലങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നതാകാം.
Electoral Bonds എന്ന സംവിധാനം ഈ സംശയങ്ങൾക്കും വളം ചേർക്കുന്നു. പൂർണ്ണമായും transparency ഇല്ലാത്തതിനാൽ, ഏത് കമ്പനി, ഏത് വിദേശ താൽപര്യം, എത്ര പണം രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് നൽകിയെന്നു ജനങ്ങൾക്കറിയാൻ കഴിയുന്നില്ല. International Crisis Group 2023 റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നതുപോലെ, “Opaque political funding in India creates space for both domestic oligarchs and foreign lobbies to shape outcomes.” അതായത്, വിദേശ പണത്തിന്റെ സ്വാധീനം തെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ integrity itself തകർക്കുന്ന സാഹചര്യമാണ്.
പൗരാവകാശത്തിന്റെ കൊള്ള നടക്കുന്നിടത്ത് സമൂഹത്തിന്റെ ഭിന്നത കൂടി വളരുന്നു. UN Special Rapporteur on Minority Issues 2024 മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിട്ടുണ്ട്: “Disenfranchisement of minorities is often the first step towards their political invisibility.” പട്ടികയിൽ നിന്ന് പേര് വെട്ടിക്കളഞ്ഞ ഒരു ദളിതന്റെ ശബ്ദം — “ഞാൻ ഇനി ഈ രാഷ്ട്രത്തിന്റെ പൗരനല്ല” — അത് വെറും പരാതിയല്ല, അത് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ശവപാട്ടാണ്.
രാഷ്ട്രീയ വിമർശകരുടെ നിലപാട് വ്യക്തമാണ്: തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ credibility നഷ്ടപ്പെടുമ്പോൾ ജനാധിപത്യം വെറും ചടങ്ങായി മാറുന്നു. ഇന്ന് ഇന്ത്യയുടെ ജനാധിപത്യം ritual democracy-യിലേക്ക് വഴുതിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. തെരഞ്ഞെടുപ്പ് machinery impartial അല്ലെന്ന സംശയം തന്നെയാണ് ഏറ്റവും വലിയ പ്രതിസന്ധി.
ഇന്ത്യ ഇതിൽ നിന്ന് എങ്ങനെ മുന്നോട്ടു പോകും? MIT Election Lab 2023 നിർദ്ദേശിച്ചതുപോലെ, blockchain അടിസ്ഥാനമാക്കിയ tamper-proof voting systems കൊണ്ടുവരാൻ കഴിയും. ജനങ്ങൾക്കുതന്നെ voter roll social audit നടത്താനുള്ള അവകാശം നൽകണം. UNDP ശുപാർശ ചെയ്ത foreign funding ban enforcement നടപ്പിലാക്കണം. South Asia Election Watch പോലുള്ള സ്വതന്ത്ര സിവിൽ സമൂഹ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് watchdog വേഷം ശക്തിപ്പെടുത്തണം.
അവസാനമായി, ജനങ്ങളുടെ വിരലിലെ മഷി തന്നെയാണ് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ പ്രാണൻ. ആ മഷി invisible ആക്കപ്പെടുമ്പോൾ, ഭരണഘടനയുടെ കരുത്ത് തന്നെ ഇല്ലാതാകുന്നു. എന്നാൽ, ജനങ്ങൾ സ്വയം മുന്നോട്ടു വരാതെ ഇതൊന്നും മാറില്ല. കോടതി വിധികൾക്കോ, പാർലമെന്റ് നിയമങ്ങൾക്കോ മാത്രമല്ല, തെരുവുകളിൽ നിന്നും ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിന്നും ഉയരുന്ന ജനങ്ങളുടെ collective resistance-ക്കാണ് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഭാവി ആശ്രയിക്കുന്നത്.
രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ വെറും രാഷ്ട്രീയ ആരോപണമെന്നോ, കോൺഗ്രസ്സിന്റെ survival strategy എന്നോ വിലയിരുത്താമെങ്കിലും, അത് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഹൃദയത്തോട് ഉയർത്തിയ SOS call ആയി കാണുകയാണ് political critic-ന്റെ കടമ. അമേരിക്കൻ താൽപര്യങ്ങളും വിദേശ പണവും ചേർന്ന് ആഭ്യന്തര വോട്ടു കൊള്ളകളുമായി interlink ചെയ്യുന്ന “geopolitical election engineering” ഇന്ത്യയിൽ നടക്കുന്നതാണോ എന്ന് courts തെളിയിക്കുമോ എന്നത് ഭാവിയുടെ ചോദ്യമാണ്. എന്നാൽ, ജനങ്ങളുടെ സംശയം ഇതിനകം തന്നെ വളർന്നു.
ഭാരതീയ ജനാധിപത്യം crossroads-ലാണ്. വിരലിലെ മഷി ജനങ്ങളുടെ പ്രതീക്ഷയായി തുടരണമെങ്കിൽ, ജനങ്ങൾക്ക് തന്നെ അതിനെ സംരക്ഷിക്കാൻ മുന്നോട്ടു വരേണ്ടിവരും. ജനാധിപത്യം രക്ഷപ്പെടണമെങ്കിൽ അത് കോടതികളിൽ മാത്രം അല്ല, തെരുവുകളിലും ഗ്രാമങ്ങളിലും, ഓരോ സാധാരണ വോട്ടറുടെ പ്രതിരോധത്തിലും. ഇന്നത്തെ ചോദ്യം വ്യക്തമാണ് — വോട്ട് നമ്മുടെതാണോ, അതോ geopolitics-ന്റെ കളിപ്പാവയോ?
Read more
മിനി മോഹൻ
