2025 സെപ്തംബർ 19-ന് എറണാകുളത്തെ ഒരു പൊതുമേഖലാ ബാങ്കിൻ്റെ വനിതാ ചീഫ് മാനേജറെ കാണാതായപ്പോൾ, നഗരത്തിൻ്റെ ഗൂഢമായ തിരക്കിനിടയിൽ ഒരു തരം വിറയലായിരുന്നു അത് സൃഷ്ടിച്ചത്. അവരുടെ വീട്ടിൽ കണ്ടെത്തിയ കുറിപ്പിൽ കുറിച്ചിരുന്നത്: ജീവിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹം എനിക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ടു. ജോലിയിലെ അമിത സമ്മർദ്ദമാണ് കാരണം.” ഒരു മനുഷ്യന്റെ പ്രാർത്ഥനയും ഭയവും അടങ്ങിയ ഈ വാക്കുകൾ വായിച്ചപ്പോൾ, വസ്തുതകളായി മറഞ്ഞുനിന്ന ദുർവിധി നമ്മളെൃ നേരിടുകയായിരുന്നു: ഓരോ വ്യക്തിയുടെ ജീവിതവും, കുടുംബവും, കുട്ടികളുടെയും ഹാസ്യവും, അച്ഛൻ്റെയും അമ്മയുടെയും വിശ്രമവും – എല്ലാം ഒരു അപ്രായോഗിക ടാർഗറ്റിനിടയിൽ പൊളിഞ്ഞു പോകുന്നത്. കേരളത്തിലെ, ഗുജറാത്തിലെ, തമിഴ്നാട്ടിലെ, പഞ്ചാബിലെ, ഒറീസിലെ ബാങ്ക് ജീവനക്കാരുടെ ജീവിതം നമ്മളെ പൂർണ്ണമായും ഞെട്ടിയ്ക്കുന്ന ദുർഘടമായ സത്യമാണ്.
പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകൾ ഒരിക്കൽ ജനങ്ങളുടെ സമ്പത്തിൻ്റെ രക്ഷാധികാരികളും ഗ്രാമീണ മേഖലയിലെ ശാഖകൾ വഴി സേവനം നൽകുന്ന സംരക്ഷകരായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇന്നത്തെ ജീവിതം ഒരു കനത്ത ഇരുമ്പ് പോലെ, ടാർഗെറ്റ്-ഡ്രൈവ് സംസ്കാരം ജീവനക്കാരുടെ മാനസികാരോഗ്യത്തെ തകർക്കുന്നു. “ഏഴ് SB അക്കൗണ്ടുകൾ, ഒരു കറൻ്റ് അക്കൗണ്ട്, പ്രതിദിനം ഒരു വായ്പ,” “ലക്ഷ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിയിട്ടില്ല .അച്ചടക്ക നടപടി,” ഇവ വെറും പ്രകടന സറ്റാൻഡേർഡുകൾ അല്ല, ഓരോ ജീവനക്കാരൻ്റെ മനസ്സിനും ഹൃദയത്തിനും ഭീഷണിയായി മാറുന്ന വിധിയുടെ അളവുകോലാണ്. സഹപ്രവർത്തകർക്കു മുൻപിലെ അപമാനം, മേലധികാരിയുടെ ഭീഷണി, കുടുംബത്തോടുള്ള വേർപെട്ട സ്ഥലമാറ്റം എല്ലാം മനുഷ്യത്വത്തിൻ്റെ നിരന്തരം ക്രൂരമായ ലംഘനങ്ങളാണ്.
ദിവസേന targets:
“ആറ് SB അക്കൗണ്ടുകൾ, ഒരു Current അക്കൗണ്ട്, ഒരു വായ്പ, മൂന്ന് ഇൻഷുറൻസ് പോളിസികൾ.”
“ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കാത്തവർക്ക് ഗുരുതരമായ നടപടികൾ ഉണ്ടാകും.”
ഇത് കേൾക്കുമ്പോൾ അത് വെറും performance metric പോലെ തോന്നാം. പക്ഷേ, ഒരേ വാക്കുകൾ ദിവസേന കേൾക്കുന്ന ജീവനക്കാരന്റെ മനസ്സിൽ അത് ഭീഷണിയുടെ ചങ്ങലയായി മാറുന്നു. അക്കൗണ്ട് തുറക്കാത്തതിന്റെ പേരിൽ മേലധികാരിയുടെ മുന്നിൽ അധിക്ഷേപിക്കപ്പെടുന്ന humiliation, സഹപ്രവർത്തകർക്കിടയിൽ “target achiever” അല്ലെന്ന മുദ്ര, കുടുംബത്തിന് പോലും സമയം നൽകാൻ കഴിയാത്ത ജോലി സമ്മർദ്ദം – ഇതെല്ലാം ചേർന്നാണ് ജീവനക്കാരുടെ മാന്യത നഷ്ടപ്പെടുന്നത്. മാന്യത നഷ്ടപ്പെടുന്നത് മനുഷ്യാവകാശ നഷ്ടം തന്നെയാണ്.
2023-ൽ പെരുമ്പാവൂരിലെ യുവ ഓഫീസർ, ഭാര്യയുടെ ക്യാൻസർ ചികിത്സ കഴിഞ്ഞ് കുട്ടികളെ നോക്കാൻ തൃശൂരിലേക്ക് സ്ഥലംമാറ്റം അപേക്ഷിച്ചപ്പോൾ, മാനേജ്മെൻ്റ് അവരുടെ അപേക്ഷ നിരസിച്ചു; അവധി പോലും അംഗീകരിച്ചില്ല. അവൻ്റെ ജീവിതം, ഒരു പ്രതീക്ഷയുടെ മറവിൽ, ഇച്ഛാശക്തിയുടെ അവസാനത്തെ കനൽ തീ പോലെ കത്തിപ്പോയി. 57 വയസ്സുകാരി വിധവയായ മറ്റൊരു ജീവനക്കാരിയെ തമിഴ്നാട്ടിലേക്ക് മാറ്റി, അവിടെ അവളുടെ ശരീരവും മനസും തകർന്നു, ഒടുവിൽ ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഗുജറാത്തിലെ ചീഫ് മാനേജർ തൻ്റെ കുറിപ്പിൽ എഴുതി: “അപ്രായോഗിക ടാർഗറ്റുകൾ ജീവനക്കാരെ ആത്മഹത്യയിലേക്ക് തള്ളും. മറ്റുള്ളവർ എൻ്റെ വഴിയിലേക്ക് പോകരുത്.” രണ്ടാഴ്ചയ്ക്ക്, തമിഴ്നാട്ടിലെ ഒരു ശാഖാമാനേജർ, തൻ്റെ കുഞ്ഞിനെ കൂടിചേർത്ത്, ജോലിയിലെ ആഘാതം കാരണം ജീവിതം വിടേണ്ടി വന്നു. ഈ സംഭവങ്ങളുടെ ചിറകിൽ 500-ലധികം ജീവനക്കാരുടെ ആത്മഹത്യയുടെ കണക്കുകൾ NCRB രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്, എന്നാൽ ഓരോ നമ്പറും ഒരു മാതാപിതാവിൻ്റെ കണ്ണീരിൻ്റെയും, ഒരു കുട്ടിയുടെ നൊന്ത മനസ്സിൻ്റെയും , കുടുംബത്തിൻ്റെ ഇരുട്ടിൻ്റെയും സാക്ഷ്യമാണ്.
ലേബർ കോഡുകൾ (2020) സമ്മർദ്ദം, മനോവിഷമം, വിഷാദം എന്നിവ ഒക്യുപേഷണൽ ഹസാർഡ് ആയി പരിഗണിക്കുന്നില്ല; RBI ഓഡിറ്റ് അഴിമതിയും വിജിലൻസ് അപാകതയും-നും മാത്രമേ ശ്രദ്ധ നൽകൂ. ജീവനക്കാരുടെ അന്തസ്സും മാനസികാരോഗ്യത്തിനുള്ള മെക്കാനിസം ഇല്ല; മാനേജ്മെൻ്റ് ദുരുപയോഗത്തിൽ നിന്ന് സ്വതന്ത്രമാകാൻ നിയമപരമായി നിലനിൽക്കുന്ന ശൂന്യതയാണ് ജീവൻ നഷ്ടപ്പെടുന്നതിന് പിന്നിലെ കാരണം. BEFI, AIBOC, UFBU – വർഷങ്ങളായി കൈമാറ്റം ഇരയാക്കൽ നിരോധിക്കുക, മനുഷ്യ കേന്ദ്രീകൃത ലക്ഷ്യങ്ങൾ നിശ്ചയിക്കുക, ഉപദ്രവിക്കൽ അച്ചടക്ക നടപടി ഉറപ്പാക്കുക തുടങ്ങിയവയ്ക്ക് എതിരെപല യൂണിയൻ നേതാക്കൾ കാരണം കാണിക്കൽ നോട്ടീസ്, ആവശ്യപെട്ടിട്ടുംഗ്രാമീണ ശാഖകളിലേക്കുള്ള മാറ്റം, അച്ചടക്ക നടപടി എന്നിവ നേരിടുന്നു. “നിൻ്റെ ജീവൻ ടാർഗെറ്റ് ഷീറ്റിൽ വരില്ല” എന്ന മാനേജ്മെൻ്റിൻ്റെ സംസ്കാരം ജീവനക്കാരെ വിറപ്പിക്കുന്നു.
RBI-ക്കും ധനമന്ത്രാലയത്തിനും “harassment-free banking workplace” policy ഇല്ല. Audit corruption-നേയും vigilance malpractice-നേയും നോക്കും; എന്നാൽ “ജീവനക്കാരുടെ മാന്യത സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നുണ്ടോ?” എന്ന ചോദ്യം ആരും ചോദിക്കുന്നില്ല.
ഇത് നിയമപരമായ ശൂന്യത ആണ്. ജീവനക്കാരന്റെ ജീവൻ പൊലിയുമ്പോൾ, കുടുംബം IPC 306 പ്രകാരം “abetment of suicide” കേസ് കൊടുക്കണം. പക്ഷേ അത് banking-sector-specific അല്ല. നിയമത്തിന്റെ silence തന്നെ മാനേജ്മെന്റിന്റെ ആയുധമായി മാറുന്നു.
യൂറോപ്പിൽ സമ്മർദ്ദ ഓഡിറ്റുകൾ നിർബന്ധമാണ്; ജപ്പാനിൽ karoshi occupational hazard ആയി അംഗീകരിച്ചിരിക്കുന്നു; ILO കൺവെൻഷൻ 155 ഒക്യുപേഷണൽ ഹെൽത്ത്-ൽ മാനസികാരോഗ്യം മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട് . ഇന്ത്യയിൽ Target oriented”സ്വയംഹത്യ മരണങ്ങൾ” തൊഴിൽ നിയമം-ൽ അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല; ഇതാണ് ഓരോ ജീവനക്കാരൻ്റെ കണ്ണീർ, ഓരോ കുടുംബത്തിൻ്റെ വേദന, ഓരോ ജീവിതത്തിൻ്റെ പൊള്ളൽ പിന്നിലെ നിയമപരമായ ശൂന്യത.
Labour Codes (2020) – stress, burnout, depression എന്നിവ occupational hazard ആയി പരിഗണിക്കുന്നില്ല.
RBI – audit corruption-നേയും vigilance malpractice-നേയും മാത്രം നോക്കുന്നു, “employee dignity & mental health”-നുള്ള mechanism ഇല്ല. Legal silence managerial abuse-ന് free hand. ജീവനക്കാരൻ IPC 306 പ്രകാരം only personal suicide ആയി മാത്രം പരിഗണിക്കപ്പെടുന്നു, workplace causality-ൻ്റെ ഏഴ് നിശ്ചയങ്ങൾ ഇല്ല.
ഇവിടെ നിൽക്കുമ്പോൾ, മനസ്സിൽ ഒരു വേവലാട്ടം ഉയരുന്നു – ഒക്യുപേഷണൽ മാനസികാരോഗ്യ നിയമനിർമ്മാണം, സ്വതന്ത്ര ജീവനക്കാരൻ ഓംബുഡ്സ്മാൻ, മനുഷ്യ കേന്ദ്രീകൃത Targetക്രമീകരണം, വിസിൽബ്ലോവർ പരിരക്ഷണം, നിർബന്ധിത സമ്മർദ്ദ ഓഡിറ്റുകൾ, കൗൺസിലിംഗ് & പിയർ-സപ്പോർട്ട്, ട്രാൻസ്ഫറുകൾ & ശിക്ഷാ നടപടി പരിഷ്ക്കരണം, മാനേജർ പരിശീലനം, യൂണിയൻ ശാക്തീകരണം, ദേശീയ നിയമശാക്തീകരണം, ഡാറ്റാ സുതാര്യത എന്നിവ മറികടക്കാൻ ഈ നിർദ്ദേശങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്. ഓരോ ജീവനക്കാരൻ്റെ മാന്യത, ഓരോ മനുഷ്യൻ്റെ ജീവൻ, ഓരോ കുടുംബത്തിൻ്റെ ഭവനശാന്തി സംരക്ഷിക്കാനുള്ള മനുഷ്യാവകാശത്തിൻ്റെ ചുമതലയാണ്.
മുന്നോട്ടുള്ള വഴി – മനുഷ്യാവകാശത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട്
- ഒന്നാമതായി – ബാങ്കിംഗ് മേഖലയിലെ occupational mental health-നെ തൊഴിൽ നിയമത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തണം. ആത്മഹത്യകളും മാനസികാരോഗ്യ തകരാറുകളും “job-related death/disability” ആയി അംഗീകരിക്കണം.
- രണ്ടാമതായി – RBI-യിൽ സ്വതന്ത്രമായ Employee Ombudsman വേണം. harassment, abusive targets, unfair transfers എന്നിവ ജീവനക്കാർക്ക് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യാൻ.
- മൂന്നാമതായി – യൂണിയനുകൾ fragmented ആയി പോരാടുന്നത് അവസാനിപ്പിക്കണം. ഒരു “Banking Employees Human Rights Charter” ഒരുമിച്ച് പ്രഖ്യാപിക്കണം.
- നാലാമതായി – സമൂഹം തന്നെ ജീവനക്കാരെ “lazy clerks” എന്നോ “public servants wasting time” എന്നോ കാണുന്നത് അവസാനിപ്പിക്കണം. അവർ ജനങ്ങളുടെ സമ്പത്ത് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന, എന്നാൽ സ്വന്തം ജീവൻ നഷ്ടപ്പെടുന്ന തൊഴിലാളികൾ ആണ്.
എറണാകുളം വനിതാ ചീഫ് മാനേജർ സുരക്ഷിതമായി തിരിച്ചെത്തിയത് ഭാഗ്യം; പക്ഷേ ഒരു രാജ്യത്തെ ബാങ്കിംഗ് സെക്ടറിലെ ജീവനക്കാരുടെ ജീവിതങ്ങൾ daily oppression-ൻ്റെ ഇരുട്ടിൽ തുടരുകയാണ്. ജീവിതം പൊലിയാതിരിക്കട്ടെ; ജീവനക്കാരെ അടിമകളായി കാണാൻ ഇനി അനുവദിക്കരുത്. ബാങ്ക് ജീവനക്കാർ ജനങ്ങളുടെ സമ്പത്തിൻ്റെ രക്ഷിതാക്കളാണ്. അവരുടെ മാന്യത സംരക്ഷിക്കപ്പെടാതെ സാമ്പത്തികവും സാമ്പത്തിക ഉൾക്കാഴ്ചയും യഥാർത്ഥമല്ല. ഓരോ ജീവനക്കാരനും ലക്ഷ്യം-ൻ്റെ പേരിൽ ജീവൻ നഷ്ടപ്പെടാതിരിക്കാനുള്ള സാമൂഹിക ഉത്തരവാദിത്തം RBI, ബാങ്കുകൾ, ട്രേഡ് യൂണിയനുകൾ, സമൂഹം – എല്ലാവരുടെയും ഒന്നിച്ചുള്ള പ്രവർത്തനത്തിലൂടെയായിരിക്കണം.
ജീവിതം പൊളിക്കാതിരിക്കാൻ, മനുഷ്യ മാനം ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാൻ, മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ കാത്തുസൂക്ഷിക്കാൻ ഇപ്പോഴേ സമയം അതിക്രമിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ മെട്രിക്സ്-ലെയും ടാർഗെറ്റിലെയും കടന്നുപോയ കണ്ണീർ, ഓരോ മാനേജറുടെ ഭീഷണി, ഓരോ ജീവനക്കാരൻ്റെ ജീവിതവീഴ്ച – അവയെല്ലാം ഒരു സമൂഹത്തിൻ്റെ അവഗണനയുടെ എക്കാലത്തെയും വിലപ്പെട്ട പാഠമായി മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകണം.
Read more
മിനി മോഹൻ
