കേരളം പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന്റെ വിജയകഥയായി ആഘോഷിക്കപ്പെടുമ്പോൾ, ആ വിജയത്തിന്റെ അടിത്തറയിൽ നിൽക്കുന്നവരുടെ തൊഴിൽനില പൂർണ്ണമായും അദൃശ്യമാകുന്നുണ്ട്. Biamcps റിപ്പോർട്ട് വായിക്കുമ്പോൾ അതിന്റെ ആദ്യത്തെ വ്യക്തതയാണത്. ആരോഗ്യം എന്ന സംസ്ഥാനമാനത്തിന്റെ കണക്കുകൾ റിപ്പോർട്ട് വിപുലമായി പരാമർശിക്കുന്നു,മാതൃത്വമരണനിരക്ക്, ശിശുമരണനിരക്ക്, വാക്സിൻ പരിചരണം,, പ്രാഥമികാരോഗ്യകേന്ദ്രങ്ങളുടെ നവീകരണം തുടങ്ങിയവ. എന്നാൽ ഈ കണക്കുകളുടെ അടിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ആയിരങ്ങൾക്കുള്ള തൊഴിൽരീതിയും പ്രതിഫലനന്യായവും സുരക്ഷയും മനുഷ്യാവകാശവുമായ ബന്ധം എവിടെയും കാണുന്നില്ല. സർവജനാരോഗ്യത്തിന്റെ ജനകീയ മാതൃക, യാഥാർത്ഥ്യത്തിൽ, തൊഴിലാളി നിഷേധത്തിന്റെ ഒരു സ്ഥാപനമായി മാറിയിരിക്കുകയാണ്.
ASHA പ്രവർത്തകമാരെയും ആംഗൻവാടി വർക്കർമാരെയും റിപ്പോർട്ട് “വോളന്റിയർസ്” എന്ന നിലയിലാണ് പരാമർശിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഇവരാണ് രോഗികളുടെ വീടുകളിലേക്കു പോകുന്നത്, കുട്ടികളുടെ വാക്സിനേഷൻ ഉറപ്പാക്കുന്നത്, ഗർഭിണികളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നത്, സാമൂഹ്യരോഗങ്ങളുടെ സ്ക്രീനിംഗ് നടത്തുന്നത്. ഇവർ രോഗശാന്തിയുടെ നിശ്ശബ്ദ ശൃംഖലകൾ. പക്ഷേ ഈ സേവനത്തിന്റെ പകരം അവർക്കുള്ള പ്രതിഫലം നാമമാത്രം. വോളന്റിയറിസം എന്ന പദം ഇവിടെ സേവാഭാവമല്ല, തൊഴിൽനിയമങ്ങളെ മറികടക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ ആയുധമാണ്. ഭരണകൂടം തൊഴിൽ ചട്ടങ്ങൾ ബാധകമല്ലാത്തവരായി ഇവരെ പ്രഖ്യാപിച്ചിരിക്കുന്നു, അതുവഴി അവരുടെ തൊഴിൽ അവകാശങ്ങൾ തകർക്കപ്പെടുന്നു. സമൂഹാരോഗ്യം എന്നത് സ്ത്രീകളുടെ സൗജന്യപ്രവർത്തനത്തിലേക്ക് ചുരുക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
റിപ്പോർട്ടിലെ കണക്കുകൾ ASHA വർക്കർമാരെ “Women Volunteers” ആയി മാത്രമേ കാണുന്നുള്ളൂ. എന്നാൽ ഇവർ ദിവസവും ഫീൽഡ് റിപ്പോർട്ടിങ്, രോഗനിരീക്ഷണം, ഡാറ്റ എൻട്രി, കമ്മ്യൂണിറ്റി അവബോധ കാമ്പയിനുകൾ തുടങ്ങി അനവധി പ്രവർത്തനങ്ങൾ നിർവഹിക്കുന്നു. ഇവർക്കുള്ള മാസവേതനം 4000 മുതൽ 7000 രൂപ വരെയാണ്. പലപ്പോഴും ആ പണം തന്നെ മാസങ്ങളോളം വൈകുന്നു. ഇത്തരമൊരു സംവിധാനത്തെ “സാമൂഹ്യാരോഗ്യവത്കരണം” എന്ന് വിളിക്കുന്നത് തൊഴിലാളി ചൂഷണത്തിന്റെ ശുദ്ധമായ പറ്റിക്കൽ മാത്രമാണ്. ASHA പ്രവർത്തകർക്ക് അവധി ഇല്ല, ഇൻഷുറൻസ് ഉറപ്പില്ല, സുരക്ഷിതമായ ഗതാഗത സൗകര്യം ഇല്ല, മെഡിക്കൽ അപകടങ്ങൾ നേരിട്ടാൽ സംരക്ഷണവും ഇല്ല. അതേസമയം, രോഗികൾക്ക് നേരിട്ട് സ്പർശിക്കുന്ന പ്രധാനതലത്തിലെ പ്രവർത്തനം ഇവരാണ് നിർവഹിക്കുന്നത്.
റിപ്പോർട്ടിൽ ആംഗൻവാടി വർക്കർമാരുടെ പ്രതിഫലം 13,000 രൂപയായി വർധിപ്പിച്ചതായി പറയുന്നുണ്ട്. പക്ഷേ അതും സംസ്ഥാന–കേന്ദ്ര സർക്കാരുകളുടെ 60:40 വിഹിതമാണെന്ന കാര്യം മറക്കാനാവില്ല. പദ്ധതിയുടെ ഫണ്ടിംഗ് നിലനിൽക്കുന്നത്രത്തോളം മാത്രമാണ് ആ പ്രതിഫലത്തിന്റെ ഉറപ്പ്. അതായത്, ഈ സ്ത്രീകൾ സ്ഥിരതൊഴിലാളികൾ അല്ല, താൽക്കാലിക സേവനക്കാരികൾ മാത്രമാണ്. കുട്ടികളുടെ പോഷകാഹാര വിതരണത്തിൽ നിന്ന് വിദ്യാലയാരോഗ്യപരിശോധനകളിലേക്ക് അവർക്കുള്ള ചുമതലകൾ വർധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോഴും അവർക്കുള്ള സംരക്ഷണം ശൂന്യം. ഇവരുടെ ജീവിതം പദ്ധതിയുടെ സാമ്പത്തികസ്ഥിരതയോടാണ് ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്, തൊഴിൽനിയമങ്ങളോടല്ല.
റിപ്പോർട്ടിന്റെ മുഴുവൻ ഘടനയും “വിജയത്തിന്റെ” ഭാഷയിലാണ്. സൂചികകളിലൂടെ അളക്കുന്ന ആരോഗ്യനേട്ടങ്ങൾ വിശദമായി അവതരിപ്പിക്കുന്നു. പക്ഷേ മനുഷ്യശേഷിയുടെ സാമൂഹ്യവ്യവസ്ഥയെ മറയ്ക്കുന്ന ഭാഷയാണ് അത്. മനുഷ്യശരീരത്തിന്റെ ആരോഗ്യം കാണിച്ചുകൊണ്ട് മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ അനാരോഗ്യം മറയ്ക്കുന്ന രീതി. തൊഴിലാളി ഘടനയെ കണക്കുകളിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും മായ്ച്ചു കളയുന്ന സമീപനമാണ് ഇത്. ആരോഗ്യനയം അതിന്റെ ഉള്ളിലെ സാമൂഹ്യവിരോധങ്ങൾ മറച്ചുവെക്കുന്ന പ്രചാരണരീതിയിലേക്ക് മാറിയിരിക്കുന്നു.
സമൂഹാരോഗ്യ രംഗത്ത് സ്ത്രീകളാണ് പ്രധാനമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. അതുകൊണ്ട് ഈ തൊഴിൽ ലിംഗാധിഷ്ഠിതമായ ചൂഷണത്തോടും ചേർന്നിരിക്കുന്നു. ASHA, Anganwadi, JPHN, JHI എന്നിവരുടെ തൊഴിൽ “സേവനം” എന്ന പദത്തിൽ നിഷ്പ്രഭമാക്കപ്പെടുന്നു, “വേതനം” എന്നതിൽ അല്ല. ഈ വ്യത്യാസം തന്നെയാണ് സ്ത്രീ ശരീരത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ഉപഭോഗം.സർക്കാരിന് വേണ്ടി സ്ത്രീയുടെ കരുതലും കഷ്ടപ്പാടും വിനിയോഗിക്കുമ്പോഴും അവളുടെ സാമ്പത്തിക അവകാശം നിരസിക്കുന്നു. “കെയർ വർക്ക്” സ്വാഭാവികമായി സ്ത്രീയുടെ ബാധ്യതയാണെന്ന സാമൂഹിക ധാരണ ഇപ്പോഴും നയനിർമ്മാണത്തിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
റിപ്പോർട്ടിൽ എവിടെയും തൊഴിലാളി യൂണിയൻ അവകാശങ്ങൾ പരാമർശിക്കുന്നില്ല. എന്നാൽ നിലനിൽക്കുന്ന യാഥാർത്ഥ്യം അത് തന്നെയാണ്: ASHA യൂണിയനുകളും ആംഗൻവാടി യൂണിയനുകളും സംസ്ഥാനതലത്തിൽ വർഷങ്ങളായി സമരങ്ങൾ നടത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. അവരുടെ ആവശ്യം പെൻഷൻ, സ്ഥിരനിയമനം, ഇൻഷുറൻസ്, വേതനനീതി. എന്നാൽ ഈ ആവശ്യം സർക്കാരിന്റെ ആരോഗ്യനയത്തിന്റെ ഭാഗമാകുന്നില്ല. പങ്കാളിത്തം എന്ന പദം ഇവിടെ രാഷ്ട്രീയമായി വഞ്ചനാപരമാണ് നയനിർമ്മാണത്തിൽ പങ്കാളിത്തമില്ല, നിർവഹണത്തിൽ മാത്രം അടിമത്തം. ഈ ഘടനയിൽ തൊഴിലാളികൾ “പങ്കാളിത്തം” എന്ന നാമത്തിൽ നിഷ്ഫല സേവനം ചെയ്യേണ്ടതായിരിക്കുന്നു.
പാൻഡെമിക് അനുഭവങ്ങൾക്കും ഈ റിപ്പോർട്ടിന് പാഠമായതായി കാണുന്നില്ല. കോവിഡ് കാലത്ത് നൂറുകണക്കിന് ASHA പ്രവർത്തകമാർ രോഗബാധിതരായി; ചിലർ മരിച്ചു. പലർക്കും ഇൻഷുറൻസ് ലഭിച്ചില്ല. അവർക്കുള്ള സുരക്ഷാമാനദണ്ഡങ്ങൾ ഇല്ലാതിരുന്നതിനാൽ അവർ തന്നെ രോഗവ്യാപനത്തിന്റെ സാധ്യതയിലായിരുന്നു. എന്നാൽ റിപ്പോർട്ടിൽ സുരക്ഷയോ മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഒരു പദവുമില്ല. രോഗശാന്തി ഉറപ്പാക്കുന്നവർക്കുള്ള തൊഴിൽസുരക്ഷ ഉറപ്പാക്കാത്ത നയം തന്നെ ആരോഗ്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനപരമായ വിരോധാഭാസം ആകുന്നു.
Biamcps റിപ്പോർട്ട് തന്റെ മുഴുവൻ ഘടനയിലും തൊഴിൽസൗജന്യവൽക്കരണത്തിന്റെ ഒരു സാമൂഹ്യരൂപം നിയമികരിക്കുന്നു. “ജനാരോഗ്യം” എന്ന ആശയം സർക്കാർ ഒരു പദ്ധതിയായി മാറ്റിയപ്പോൾ, അതിന്റെ അടിത്തറയായ തൊഴിലാളികളെ പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമാക്കാതെയാണ് കണക്കെടുപ്പ്. അവർക്ക് പദ്ധതിയുടെ ലാഭമില്ല, പക്ഷേ ഭാരമുണ്ട്. ഈ ഘടനയിൽ ആരോഗ്യവത്കരണം ഒരു സാമ്പത്തിക മാനേജ്മെന്റ് മാത്രമായി ചുരുങ്ങുന്നു. “സേവനം” എന്ന പദം വിപണിയിലേക്കും നയത്തിലേക്കും വിറ്റൊഴുകുന്ന ഒരു സാമൂഹ്യകറൻസിയാകുന്നു. ആരോഗ്യമേഖലയിലെ ഡീസെന്റ്രലൈസേഷൻ തൊഴിലാളികളുടെ അധികാരം കൂട്ടിയതല്ല; മറിച്ച് അവരുടെ ചുമതലകളും അപകടസാധ്യതയും കൂട്ടിയതും അവകാശങ്ങൾ കുറച്ചതുമാണ്.
തൊഴിലാളി വീക്ഷണത്തിൽ നിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ ഈ റിപ്പോർട്ട് നയപ്രചാരണത്തിന്റെ അഴിമുഖം മാത്രമല്ല, സാമൂഹ്യനീതിയുടെയും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെയും തോൽവിയും കൂടിയാണ്. റിപ്പോർട്ടിലെ കണക്കുകൾ വിജയത്തിന്റെ അലങ്കാരമാകുമ്പോൾ, അതിന് അടിയിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നതു തൊഴിൽവ്യവസ്ഥയുടെ തകർച്ചയാണ്. സ്ത്രീകളുടെ അനൗദ്യോഗിക തൊഴിൽ സർക്കാർ സംവിധാനത്തിന്റെ അടിത്തറയായി മാറുമ്പോൾ, അത് വെറും തൊഴിൽമാറ്റമല്ല തൊഴിലാളിത്വത്തിന്റെ പുനർനിർവചനമാണ്. സേവനം ചെയ്യുന്നവർക്കുള്ള വേതനം ഇല്ലെങ്കിൽ, അതൊരു സന്നദ്ധപ്രവർത്തനം അല്ല; അത് നിയന്ത്രിത അടിമത്തമാണ്.
അവസാനമായി പറയേണ്ടത് ഒരു കഠിന സത്യമത്രേ കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യനേട്ടം സാമൂഹികമായി ഉറപ്പിച്ചിട്ടുള്ളതാണ്, പക്ഷേ അതിന്റെ അടിത്തറയിൽ നിൽക്കുന്നവരുടെ തൊഴിൽ അവസ്ഥ സാമൂഹ്യനീതിയുടെ കറുത്ത താളാണ്. രോഗശാന്തി ഉറപ്പാക്കുന്നവർക്കുള്ള തൊഴിൽസുരക്ഷ ഉറപ്പാക്കാത്ത നയം, അതിന്റെ വിജയഗാനങ്ങൾക്കിടയിലും, പരാജയത്തിന്റെ വാക്കാണ്. പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന്റെ എല്ലാ രേഖകളിലും തൊഴിലാളിയുടെ ശബ്ദം ചേർക്കാതെ, ഈ നാടിന്റെ ആരോഗ്യസംവിധാനം പൂർണ്ണമാകില്ല.
Read more
ജനാരോഗ്യം മനുഷ്യാവകാശമാണെങ്കിൽ, അതിന്റെ അടിസ്ഥാനമായ തൊഴിൽസുരക്ഷയും മനുഷ്യാവകാശമാണ്. Biamcps റിപ്പോർട്ട് അതിനെ മറയ്ക്കുമ്പോൾ, അത് ആരോഗ്യവത്കരണത്തിന്റെ രേഖയല്ല, മറിച്ച് തൊഴിലാളി മൗനത്തിന്റെ രേഖ മാത്രമാണ്.
