ബിഹാറിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം ഒരു പ്രശ്നമല്ല, അത് നമ്മുടെ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ അടിത്തറയെ തൂക്കിനോക്കുന്ന തീക്ഷ്ണ സന്ദേശമാണ്. ഒരു സമയത്ത് ലോകത്തെ മാതൃകയാക്കപ്പെട്ട തിരഞ്ഞെടുപ്പ് യന്ത്രത്തിന്റെ വിശ്വാസ്യതയുടെ മുള്ളുകളിലേക്ക് ഈ ഫലത്തിന്റെ നിഴല് കൈവസന്തമില്ലാതെ കടക്കുന്നു. പോളിങ് ബൂത്തിലെ ശബ്ദത്തെക്കാള് ഭീമമായി ഉയരുന്നത് മറ്റൊരു ശബ്ദമാണ് ഭരണഘടനാപരമായ വിശ്വാസത്തിന്റെ തിരിച്ചടിയാണ് അത്.
കേരളത്തില് നിന്നോ മുംബൈയില് നിന്നോ പറയാവുന്ന എഴുത്തു പിഴവല്ല, ഇവിടെ കണക്കുകള് തന്നെയാണ് പ്രശ്നത്തിന്റെ മുഖം: തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന് ഫൈനല് റോളായി പ്രഖ്യാപിച്ചത് 7.42 കോടി വോട്ടര്മാരെന്ന്; എന്നാല് പോളിങ് കഴിഞ്ഞു പുറത്ത് വന്ന കണക്കുകളില് രേഖപ്പെടുത്തിയ വോട്ടുകള് 7.45 കോടി. രണ്ടു കണക്കുകള് തമ്മിലുള്ള ഈ വ്യത്യാസം സാധാരണക്കാരനായ അഭിഭാഷകനോ, സാധാരണക്കാരനായ വോട്ടറോ മറികടക്കാന് സാധിക്കാത്തതാണ്. 66.91% പോളിങ് എന്നത് 4.97 കോടി വോട്ട് കൈവശം വന്നു എന്നതാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. രേഖകളില് 7.45 കോടി വോട്ടുകള് ആയതെന്നത് ഒരു ടെക്നിക്കല് പിഴവായി കാണിക്കാന് കഴിയുന്നില്ല; ഇത് ഒരു സമഗ്രമായ ഹസ്തക്ഷേപത്തിന്റെ അടയാളമാകുമ്പോള് ജനങ്ങളുടെ വിശ്വാസഭംഗത്തിന് കാരണമാണ്.
ഇതിനപ്പുറം ഗുരുതരമായ കാര്യങ്ങൾ ഗ്രൗണ്ടിൽ സംഭവിച്ചിരുന്നു: തമിഴ്നാട്ടിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന ബിഹാരികൾ നാട്ടിലെത്തിയപ്പോൾ അവരുടെ പേരുകൾ പട്ടികയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു, പക്ഷേ അവരെ ബൂത്തിൽ നിന്ന് തിരിച്ചുവിട്ടു; വിരലുകളിൽ മഷി പുരട്ടിയതോടെ രേഖകളിൽ അവരുടെ വോട്ട് ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഇവർ വോട്ട് ചെയ്തിട്ടില്ല; എന്നാൽ രേഖകളിൽ വോട്ട് ആണെന്ന് കാണുന്നത് ഇക്കാര്യങ്ങളുടെ അമ്പാടാണ്. ഇതേ രീതിയിൽ SIR പ്രക്രിയയിലൂടെ പട്ടികയിൽ നിന്നും ഏകദേശം 65.6 ലക്ഷം പേരെ നീക്കം ചെയ്തുവെന്ന വിവരങ്ങൾ ഒറ്റയടിക്കല്ല; നീക്കംചെയ്തവരിൽ ഭൂരിഭാഗം മുസ്ലിം, ദളിത്, ആദിവാസി, അത്യന്തം ദരിദ്രയായ സ്ത്രീകൾ എന്നാണോ രേഖകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഇതു നീക്കമല്ല ജനസംഖ്യയെ ലക്ഷ്യമാക്കിയിട്ടുള്ള തിരിച്ചറിയലും കുറവുമുള്ളവരെ നീക്കിക്കളഞ്ഞ ഭരണപരമായ സങ്കല്പവുമാണ്.
അതോടൊപ്പം ഭരണഘടനാപരമായ അനിമേഷനായി തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുമ്പ് 1.21 കോടി സ്ത്രീകളുടെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ടുകളിൽ വൻ തുക നിക്ഷേപിച്ചതിന്റെ രാഷ്ട്രീയ നിലപാടും മറക്കരുത്. തീർച്ചയായും നയപരമായ സഹായത്തിന്റെ അവകാശം ഉണ്ടെങ്കിലും, തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കാലയളവിൽ ഇത്തരം നിക്ഷേപങ്ങൾ അതിന്റെ നിർമ്മല സാംസ്കാരിക പ്രസക്തിയേക്കാൾ രാഷ്ട്രീയ സ്വാധീനവൽക്കരണമായി പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ അത് വോട്ടിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ ബാധിക്കുന്നു. ഇത് സ്വഭാവത്തിൽ ‘സർവൈവൽ–പോളിറ്റിക്സ്’ ആണ് ജനങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാന ആവശ്യത്തിന് രാഷ്ട്രീയ ആഖ്യാനങ്ങളുടെ ഉപാധിയായി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെടുന്നത്.
ഒരു പക്ഷേ സങ്കീർണത കൂടുന്ന വശം: രാഷ്ട്രീയ സഖ്യങ്ങളും തന്ത്രങ്ങളും. പുതിയ ചില രാഷ്ട്രീയ കളികളുടെയും പാർട്ടികളുടെയും മത്സരനയം പല മണ്ഡലങ്ങളിലും മതേതര വോട്ടുകളെ വിഭജിച്ചതായി വ്യക്തമാക്കുന്നു; അതു വഴിയോരത്തിൽ നിലനിന്നും ഒറ്റദിശയായി ഫലങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചതെന്നു നിരീക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ എംഎല്എ നിലവിളിയും, ഇലക്ഷൻ യാന്ത്രികതയുടെ അനിശ്ചിതത്വവും തമ്മിൽ ചേർന്ന് ഒരു വലിയ തൊഴുത്തായി മാറുമ്പോൾ അതിനെ വെറും ഒരു തന്ത്രപരമായ വിജയമായി മാത്രം നോക്കാൻ കഴിയില്ല.
ഇത് കാണിക്കുന്നതിൽ ഒന്നാണ്: സ്വതന്ത്രവും സുതാര്യവുമായ വോട്ടെടുപ്പിൽ NDA-വിന്റെ സ്വാധീനം കുറവാണ്; നിയന്ത്രിതമായ സാഹചര്യങ്ങളിലും മെച്ചപ്പെട്ട കണക്കുപ്രവൃത്തികളിലൂടെ ഒരേ പാര്ട്ടിക്ക് വിപുലമായ വിജയം സാധ്യമായിരിക്കുന്നത്. രാജസ്ഥാനോ, ഒഡീഷയോ, ചില മറ്റു പ്രദേശങ്ങളിലായി സ്വതന്ത്രമായ രീതിയിൽ നടന്ന ഉപതെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ BJP-ക്ക് വലിയ വിജയം ലഭിച്ചില്ല എന്നത് അതിന്റെ മറ്റ് തെളിവാണ്. അതിനാൽ പ്രശ്നം സാങ്കേതികതയിലോ വ്യക്തി പാരമ്പര്യത്തിലോ മാത്രം ഒതുങ്ങാനാവില്ല അതൊരു സിസ്റ്റമെറ്റിക് മാന്ദ്യവുമാണ്.
അതേസമയം, പ്രതിപക്ഷത്തിന്റെ അവസ്ഥയും ശ്രദ്ധേയം. കോൺഗ്രസ് അടക്കമുള്ള പല കിഴക്കന് സംസ്ഥാന ഘടകങ്ങളും, RJD, Left എന്നീ പാർട്ടികളും ഉള്ളിലുള്ള സംഘടനാതല ദൗർബല്യങ്ങളും നയപരമായ അസ്വസ്ഥതകളും ജനങ്ങളിലേക്കുള്ള സമീപനത്തിലെ വീഴ്ചകളും ഈ രാഷ്ട്രീയശബ്ദത്തിന്റെ മൂടലായി തുടരുകയാണ്. ജനങ്ങൾ പ്രതിപക്ഷത്തെ നിരസിക്കാത്തതു കൊണ്ട് മാത്രമല്ല; അതിനെപ്പറ്റി വിശ്വാസം നിലനിർത്താൻ കഴിയാത്തതായാണ് വൈരുദ്ധ്യം. നേതൃപ്രഖ്യാപനങ്ങൾ വേണ്ടത്ര ഭാവനയാളായ മറുപടി തീർക്കുന്നില്ല; ആഴത്തിലുള്ള നയപരിഷ്കാരവും ജനവ്യാപക പരിശ്രമവുമാണ് ഇപ്പോൾ ആവശ്യമായത്.
ഇവിടെയാണ് ‘ഫാസിസം’ എന്ന പദത്തിന്റെ പ്രായോഗിക ഭയം വരുന്നത് ഇത് ഒരു വ്യക്തി മാത്രം അല്ല, ഒരു സാമൂഹിക–നിയന്ത്രണ മോഡേലാണ്; അതിൽ ഭരണത്തിന്റെ വിവിധ ഘടകങ്ങൾ ചേർന്ന് വെളിച്ചം നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു, ജനങ്ങളുടെ ആശങ്കകളും ഭയവും ഉപയോഗിച്ച് അധികാരത്തെ കര്ശനവത്കരിക്കുന്നു. അതിനെ നേരിടാൻ നാം വേണം ഒന്നിച്ചുള്ള പ്രതിരോധം, തീവ്രമായ ആശയ–പ്രവർത്തനം, സ്വതന്ത്ര മാധ്യമ പരിശോധന, ശക്തമായ നിയമപരമായ എതിര്വാദം, സെക്രട്ടേറിയൽ സ്വാതന്ത്ര്യങ്ങള്ക്ക് നിവാർണം എന്നിവ.
വോട്ടറുടെ സ്ഥാനം തിരിച്ചെടുക്കാനാവശ്യമായ ആദ്യഘട്ടം ജനങ്ങളുടെ ബോധം ഉണര്ത്തലാണ്. അവരെ അവരുടെ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഉൾക്കൊള്ളിച്ച് പരസ്പരം സംവദിക്കാൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കേണ്ടത് രാഷ്ട്രീയ സംഘടനകളുടെയും സമൂഹ ക്രമത്തിന്റെയും പ്രത്യേക കൌശലമാണ്. BLO-കളെ പഴയദേശങ്ങളിലൂടെ പ്രവർത്തിപ്പിക്കൽ, പട്ടികകളുടെ വെരിഫിക്കേഷൻ പ്രക്രിയകൾ ശോദ്ധിക്കുക, സിഡിബിയിസ് മുറിയൽ നിയന്ത്രണം, സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങളുടെ സംരക്ഷണം എന്നിവ ഗൗരവത്തോടെ നടപ്പാക്കണം. കൂടാതെ സംസ്ഥാനതലത്തെയും ദേശീയതലത്തെയും പ്രതിപക്ഷ നയങ്ങൾ നിശ്ചയിക്കുന്നതിൽ സ്വതന്ത്രമായ പരിഷ്കാര സംഘം രൂപീകരിക്കണം — വികസന നയങ്ങൾക്ക് ജനാധിപത്യപരമായ മൂല്യങ്ങൾ പൈതൃകം ആക്കുന്നതാണ് അതിന്റെ ലക്ഷ്യം.
സ്ഥാപനങ്ങളും സമൂഹങ്ങളും പുതിയൊരു കരാറിൽ എത്തേണ്ട സമയമാണ്. കരാറിന്റെ മൂല്യങ്ങളിൽ ധാർമ്മികതയും, കാഴ്ച്ചപ്പാടുകളുടെ വ്യക്തതയും, സാമ്പത്തിക ന്യായവും, ജനങ്ങളുടെ സുരക്ഷിതത്വവുമാണ് പ്രധാനമന്ത്രി. പേര് പറഞ്ഞുകൊണ്ടുള്ള വാഗ്ദാനങ്ങൾ മതി കേൾക്കാനാകാത്ത ഘട്ടത്തിലാണ് ഈ രാജ്യം. പ്രതിപക്ഷം അതിന്റെ സമഗ്രത തിരിച്ചറിഞ്ഞ്, സ്വന്തം കൃത്യമായ അപ്രവർത്തനങ്ങൾ നിർത്തി, ജനങ്ങളോട് പുതിയൊരു ആത്മാർത്ഥതയോടെ വിരലോടുകൂടെ നിൽക്കേണ്ടത് അനിവാര്യമാണ്.
ബിഹാറിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി ഉയരുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സംശയങ്ങളിൽ ഒരു നിർണായക പാളി ഇപ്പോഴും ശരിയായി തുറന്നുകാട്ടപ്പെട്ടിട്ടില്ല—വോട്ട് മോഷണത്തിന്റെ യാഥാർത്ഥ്യത്തെ കണക്ക് വഴിയും രേഖകൾ വഴിയും തെളിയിക്കാൻ കഴിയുന്ന ഏക ഉറച്ച മാർഗ്ഗം, അതായത് ഫോം 17C. കഴിഞ്ഞ ആഴ്ചകളിൽ പ്രതിപക്ഷം മുഴുവൻ പറയുന്നത് വോട്ടർ പട്ടികയിൽ നടന്ന വെട്ടിക്കുറച്ചലുകളെപ്പറ്റിയാണ്, SIR–ന്റെ ദുരൂഹതയെപ്പറ്റിയാണ്; എന്നാൽ യഥാർത്ഥ വോട്ടിംഗ് ദിനത്തിൽ എന്തു സംഭവിച്ചു എന്നത് തെളിയിക്കുക ഇതിനെക്കാൾ എളുപ്പമാണ്. കാരണം വോട്ടർമാരുടെ പേര് നീക്കിയതോ കൂട്ടിച്ചതോ ഒരു abstraction ആണ്; പക്ഷേ വോട്ട് ചെയ്തവരുടെ എണ്ണം മറിച്ച് എണ്ണിയ വോട്ടുകളുടെ രേഖകൾ concrete evidence ആണ്. അവ falsify ചെയ്യാൻ സാധിക്കാത്ത ഒരേയൊരു രേഖയാണ് 17C.
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കഴിഞ്ഞ ഉടനെ, ഓരോ ബൂത്തിലും പോളിങ് ഓഫീസർ എഴുതി ഒപ്പിട്ട് എല്ലാ പാർട്ടികളുടെ ഏജന്റുമാർക്കും നൽകുന്ന ആ A4-വലുപ്പത്തിലുള്ള record—അതാണ് ഫോം 17C. എത്ര പേർ വോട്ട് ചെയ്തു, എത്ര പുരുഷൻമാർ, എത്ര സ്ത്രീകൾ, ഏത് EVM ഉപയോഗിച്ചു, serial number വരെ അതിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കും. ഈ രേഖ വർഷങ്ങളായി ഇന്ത്യയിൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ spine ആയിട്ടുള്ള ഒന്നാണ്. അതിലെ കണക്കും, വോട്ടെണ്ണലിന് ശേഷം EVM-ലുണ്ടാകുന്ന കണക്കും തമ്മിൽ mismatch ഉണ്ടായാൽ, അതാണ് തട്ടിപ്പിന്റെ ഏറ്റവും ലളിതമായ തെളിവ്.
ബീഹാറിൽ 90,712 പോളിങ് ബൂത്തുകൾ.
ഇന്ത്യ മുന്നണിക്ക് ഇവിടെയെല്ലാം ഏജന്റുമാർ ഉണ്ടായിരുന്നതായാണ് അവരുടെ തന്നെ പ്രസ്താവന.
അതിനാൽ signed 17C ഫോമുകൾ literally അവരുടെ കയ്യിലുണ്ട്.
അപ്പോൾ ചോദ്യം ഇതാണ്: ഈ 17C-കളുടെ audit നടന്നോ?
പോൾ ചെയ്ത വോട്ടുകളുടെ മൊത്തം കണക്കും എണ്ണിയ വോട്ടുകളുടെ കണക്കും തമ്മിൽ വ്യത്യാസങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ടോ?
എങ്കിൽ എത്ര?
അല്ലെങ്കിൽ complaint എത്ര ബൂത്തുകളിൽ നൽകിയിട്ടുണ്ട്?
ഈ silence തന്നെയാണ് ജനങ്ങളെ കൂടുതൽ സംശയത്തിലും നിരാശയിലും തള്ളിവിടുന്നത്. കാരണം Form 17C audit വോട്ടർ പട്ടികയെ deep-clean ചെയ്യുന്നതിനേക്കാൾ infinitely easy ആണ്; ഒരു constituency-യിലെ ബൂത്ത് ഏജന്റുമാരിൽ നിന്ന് 17C ഫോട്ടോകൾ ശേഖരിച്ചാൽ ഒരു ആഴ്ചയിൽ തന്നെ real polling figure compile ചെയ്യാം. പക്ഷേ ഇതുവരെ opposition അത് ചെയ്യാൻ ശ്രമിച്ചതായും കാണിക്കുന്നില്ല. രാഷ്ട്രീയ പ്രസംഗം കൊണ്ട് മാത്രമല്ല, measurement കൊണ്ടാണ് ഈ സാഹചര്യത്തിൽ സത്യം തെളിയേണ്ടത്.
ഇത് പുതുമയല്ല. 2019 തെരഞ്ഞെടുപ്പിലും 17C mismatch രാജ്യമെങ്ങും ഉയർന്നിരുന്നു.
തമിഴ്നാട് മാത്രം നോക്കിയാലും:
കാഞ്ചീപുരത്ത് പോൾ ചെയ്തത് 12,14,086 വോട്ടുകൾ, എണ്ണിയപ്പോൾ 18,331 വോട്ടുകൾകൂടി;
ധർമ്മപുരിയിൽ 17,871 അധികം;
ശ്രീപെരുമ്പുത്തൂരിൽ 14,512 അധികം;
ഉത്തർപ്രദേശിലെ മഥുറയിൽ 9,906 അധികം.
രാജ്യത്തിലെ 341 മണ്ഡലങ്ങളിൽ “more votes counted than polled” എന്ന anomaly റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിട്ടും ഇലക്ഷൻ കമ്മീഷൻ ഒരിക്കൽ പോലും രാജ്യത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്ത് ഒരു വിശദീകരണം നൽകിയിരുന്നില്ല.
ഈ അപകീർത്തി മറയ്ക്കാനാണ് 2024ൽ മറ്റൊരു അപകടകരമായ തീരുമാനം—പോളിങ് കഴിഞ്ഞ ഉടനെ 17C അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള polling percentage പുറത്തുവിടുന്ന പതിവ് നിർത്തൽ. അഞ്ചു മുതൽ പത്ത് ശതമാനം വരെ വ്യത്യാസമുള്ള “revised polling percentage” കുറച്ച് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണഘടനാ credibilityയെ അട്ടിമറിക്കാനുള്ള ഏറ്റവും നൂതനമായ മാർഗ്ഗം ഇതാണ്: immediate transparency avoid ചെയ്യുക, delay ചെയ്ത് data drip-feed ചെയ്യുക, public scrutiny ഒഴിവാക്കുക.
വിഷയം സുപ്രീം കോടതിയിൽ. ചന്ദ്രചൂഡ് ബെഞ്ച് ECIയോട് വിശദീകരണം ചോദിച്ചു. ECI, Electoral Bonds വിഷയത്തിൽ ചെയ്തതുപോലെ, വിഴുങ്ങി പറയുന്നു: “കണക്ക് തയ്യാറാക്കാൻ സമയം വേണം.” കോടതി സമയം അനുവദിച്ചു. പക്ഷേ 17C publish ചെയ്യണമെന്ന് കോടതി ആവശ്യപ്പെട്ടില്ല. കേസിന് ഇപ്പോഴും മുദ്രയിട്ട് കിടക്കുന്നു—ഇതും ഒരു deliberate stalling ആണ്.
ADR പോലുള്ള സംഘടനകൾക്ക് 2019-ൽ 48 മണിക്കൂറിനകം 17C publish ചെയ്യണം എന്ന plea പോലും കോടതി അംഗീകരിച്ചില്ല. അതുപോലുള്ള രേഖകൾ “internal” ആണെന്ന് ECI പറയുന്നു. പക്ഷേ internal ആയാൽ accountability എവിടെയാണ്? transparency എങ്ങനെയാണ്?
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ വിശ്വാസ്യതയെ നിർണ്ണയിക്കുന്നത് വോട്ടർ പട്ടികയുടെ കൃത്യതയും അതിനെ പുതുക്കുന്ന രീതിയുമാണ് എന്നത് രാജ്യത്തെ എല്ലാ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പഠനങ്ങളും ആവർത്തിച്ച് വ്യക്തമാക്കുന്ന ഒരു അടിസ്ഥാനസത്യം തന്നെയാണ്. ഇന്ത്യയിൽ നാമനിർദേശപത്രങ്ങൾ സമർപ്പിക്കുന്ന അവസാനഘട്ടം വരെ വോട്ടർ പട്ടികയിൽ മാറ്റങ്ങൾ നടത്താനുള്ള അനുവാദം ഒരു ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഭരണപരമായ ആശയം പോലെ തോന്നുന്നുവെങ്കിലും, രാഷ്ട്രീയശാസ്ത്രത്തിന്റെ നിഷ്പക്ഷ ദൃഷ്ടികോണത്തിൽ നോക്കുമ്പോൾ അത് തന്നെ ഏറ്റവും വലിയ ദുര്ബലസ്ഥാനം കൂടിയാണ്. ‘പുതുക്കൽ’이라는 വാക്കിന്റെ മറവിൽ നടക്കുന്ന ചേർക്കലുകളും നീക്കലുകളും രാഷ്ട്രീയ മത്സരത്തിന്റെ തീവ്രതയുള്ള സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒരു ടെക്നിക്കൽ നടപടിക്രമമല്ല; അത് നേരിട്ട് രാഷ്ട്രീയ അധികാരസമീകരണത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്.
നിയമം പറയുന്നത് ലളിതമാണ്: നീക്കം ചെയ്ത പേരുകൾ പട്ടികയിൽ നിന്ന് ഇല്ലാതാക്കാതെ അടയാളപ്പെടുത്തുകയും പുതിയ എൻട്രികൾ മുൻ പട്ടികയിലെ അവസാന നമ്പറിന് ശേഷം ക്രമാനുസൃതമായി ചേർക്കുകയും ചെയ്യണം. പക്ഷേ ഈ നിർദ്ദേശങ്ങൾ പ്രവർത്തനക്ഷമമാവുക ഭരണഘടനാപരമായ ഒരു കൃത്യതയിലൂടെ അല്ല, മറിച്ച് പ്രാദേശിക തലത്തിലുള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങളിലൂടെയാണ്. ഇക്കാര്യത്തിൽ ഓരോബ്ലോക്കും ഓരോ ERO-വും സ്വന്തം പ്രവർത്തനശൈലിയിൽ ആണ് നിൽക്കുന്നത്. ഒരു ജില്ലയിൽ deletion remarks വ്യക്തമായും publicly verified ആക്കുമ്പോൾ മറ്റൊരു ജില്ലയിൽ അതെ വിവരങ്ങൾ പോലും political stakeholders-ന് ലഭ്യമാക്കാൻ മടിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ അസമത്വം തന്നെയാണ് വോട്ടർ പട്ടിക ഒരു സാങ്കേതിക രേഖമല്ലെന്ന്, മറിച്ച് ഒരു രാഷ്ട്രീയ ഉപകരണമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെടാൻ വാതിൽ തുറന്നിരിക്കുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നത്.
നാമനിർദേശ ദിവസത്തിന് മുമ്പുള്ള അവസാന രണ്ടു ആഴ്ചകൾ വോട്ടർ പട്ടികയിൽ manipulation നടക്കാൻ ഏറ്റവും സാധ്യതയുള്ള ‘high-risk period’ ആണെന്ന് ലോകത്തെ പല രാജ്യങ്ങളിലെ empirical പഠനങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ സാഹചര്യവും അതിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമല്ല. ഈ ഘട്ടത്തിൽ political agents BLO-മാരുടെ വീടുകളിലെത്തി “പുതിയവരുടെ പട്ടിക” എന്ന് പറയുന്ന ചെറിയ slip-ുകൾ കൈമാറുന്ന കഥകൾ ഗ്രാമങ്ങളിലേയും നഗരങ്ങളിലേയും ഒട്ടുമിക്ക രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തകരും തുറന്നു പറയുന്നവയാണ്. ഇതിന് തെളിവില്ലെന്നു പറയുന്നത് ഒരു പ്രമാണപരമായ വാദമേ ആയാലും, ഇതിന്റെ സാധ്യതകൾ ഇല്ലെന്നു പറയുന്നത് രാഷ്ട്രീയശാസ്ത്രപരമായി നിസ്സാരീകരിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു അവസ്ഥയാണ്. കാരണം auditing mechanism-ുകൾ ground-levelൽ institutionalize ചെയ്തിട്ടില്ല; transparency dashboards publicly ലഭ്യമല്ല; deletion list-ുകളും addition list-ുകളും centralized digital form-ൽ real-timeലില്ല. ഒരൊറ്റ വാചകത്തിൽ പറഞ്ഞാൽ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് integrity ഉറപ്പാക്കാൻ ആവശ്യമായ സാങ്കേതിക safeguards നിലവിൽ ഇല്ല.
രേഖ പറയുന്ന “as per Commission’s existing instructions” എന്ന വാചകം തന്നെ ഒരു ഭരണഘടനാപരമായ അവ്യക്തതയുടെ അടയാളമാണ്. എന്താണ് ആ existing instructions? അവ എത്രത്തോളം public domain-ൽ? ജില്ലതലത്ത് എന്തെല്ലാം circular-ുകൾ പുറപ്പെടുവിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് വോട്ടർമാർക്കും പാർട്ടികൾക്കും അറിയാൻ എന്തൊക്കെ മാർഗമുണ്ട്? ഒരു ജനാധിപത്യ സംവിധാനത്തിൽ ഏറ്റവും വലിയ പങ്കാളിയായ ജനങ്ങൾക്ക് ഈ അടിസ്ഥാന വിവരങ്ങൾ ലഭ്യമല്ലെങ്കിൽ, അത് transparency-ന്റെ അഭാവമല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല. അധികാരമെല്ലാം decentralize ചെയ്തുപോയതുപോലെ accountability ഒരിക്കലും അതേ തോതിൽ decentralize ചെയ്തിട്ടില്ല. ഇതാണ് ഇന്ത്യൻ വോട്ടർ പട്ടികയുടെ പ്രധാന വെല്ലുവിളി.
വോട്ടർ പട്ടിക ഒരു നിർജ്ജീവ രേഖയല്ല; അത് രാഷ്ട്രീയമോചനത്തിന്റെയും პოლიტიკური നിയന്ത്രണത്തിന്റെയും പ്രധാന ഉപകരണമാണ് എന്ന് ഇന്ത്യയിലെ ദീർഘകാല പഠനങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു. നഗരങ്ങളിൽ pruning, ഗ്രാമങ്ങളിൽ mass addition, പ്രത്യേക ജാതി/സമുദായങ്ങളുടെ inclusion–exclusion pattern എന്നിവ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് മത്സരത്തിന്റെ സ്വഭാവത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്ന വലിയ ഉപാധികളായി പലപ്പോഴും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ continuous updation window രാഷ്ട്രീയ കൃത്രിമത്തിനുള്ള ഏറ്റവും തുറന്ന ഇടമാണ് എന്നത് ഒരു പാർട്ടിയുടെ ആരോപണമല്ല; അത് electoral studies-ൽ “structural vulnerability” ആയി അംഗീകരിച്ചിട്ടുളള യഥാർഥ്യം തന്നെയാണ്.
അതുകൊണ്ട് രേഖയിൽ കാണുന്ന നിർദ്ദേശങ്ങൾ ഭരണപരമായി sound ആണെങ്കിലും രാഷ്ട്രീയ-യാഥാർത്ഥ്യത്തിന്റെ വെളിച്ചത്തിൽ നോക്കുമ്പോൾ അവ അപകടകരമായ അപൂർണ്ണതകളേയാണ് പുറത്തു കാണിക്കുന്നത്. ഒരു ജനാധിപത്യത്തിന്റെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് integrity നിലനിൽക്കേണ്ടത് ഒരു circular-ൽ എഴുതിയ വാചകങ്ങളിലല്ല, മറിച്ച് സുതാര്യതയുടെ ജീവിച്ചിരിക്കുന്ന സംവിധാനങ്ങളിലൂടെയാണ്. അതിനാൽ വോട്ടർ പട്ടികയുടെ ഈ നിർദേശങ്ങൾ ഇന്നത്തെ രൂപത്തിൽ തുടരുന്നത് ക്രമബന്ധിതമായ ഒരു ഭരണനടപടി പോലെ തോന്നുമ്പോഴും, അതിന്റെ രാഷ്ട്രീയ പ്രത്യാഘാതം നമ്മുടെ ജനാധിപത്യത്തിന് ദീർഘകാലമായി ഒരു structural risk ആയി തുടരുന്നു.
ബീഹാറിന്റെ സാഹചര്യത്തിൽ 17C audit ഒരു state-wide political earthquake സൃഷ്ടിക്കും.
കാരണം ഇപ്പോൾ തന്നെ സംശയങ്ങൾ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് ഇത്തരം hard-records ലാണ്:
- 7.42 കോടി → 7.45 കോടിയാക്കി voter roll magic
- 66.91% → mathematically impossible turnout
- 40–ഓളം migrant voters–നെ വോട്ടുചെയ്യാൻ അനുവദിക്കാതെ മഷി പുരട്ടി വിട്ട സംഭവം
- 65 ലക്ഷം പേരെ SIR വഴി systematically നീക്കംചെയ്യൽ
- polling-day impersonation-ന്റെ organised pattern
ഈ contradictions 17C–EVM cross-check ചെയ്താൽ ഒരു മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ തെളിയും.
ഇപ്പോൾ ചോദ്യം രാഹുൽ ഗാന്ധിയോടും ഇന്ത്യ മുന്നണിയോടുമാണ്:
വോട്ടർ പട്ടികയിലെ ദുരൂഹതകളെ court-Isolation-ൽ litigate ചെയ്യുന്നതിൽ മാത്രം തൃപ്തരാകുമോ?
അല്ലെങ്കിൽ 17C audit–ന്റെ political risk ഏറ്റെടുക്കുമോ?
കാരണം electoral democracy-യുടെ credibility രക്ഷിക്കണമെന്ന് അവർ പറഞ്ഞാൽ, അത് സത്യത്തിൽ പരീക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ട ആദ്യപടി ഇതാണ്. Slogan അല്ല, symbolism അല്ല, social media noise അല്ല—measurement, documentation, verification.
2019-ൽ 17C mismatch മഹുവ മൊയ്ത്ര എടുത്തു.
2024-ൽ ജനങ്ങൾ തന്നെ ഈ ചോദ്യമുയർത്തുകയാണ്.
ബീഹാറിലെ ഈ വൻ വോട്ടർമാറ്റം ഒരു clerical error ആണെന്ന് വിശ്വസിക്കാൻ ഇന്ത്യയിലൊരാളും ഇനി തയ്യാറല്ല.
മറിച്ച് ഇത് ഒരു democratic fraud architecture ആണെന്ന് ജനങ്ങൾക്ക് തോന്നുന്നു.
ജനങ്ങൾ ഇന്ന് ചോദിക്കുന്നത്:
- “പോൾ ചെയ്തതിലും അധികം വോട്ട് എങ്ങനെ എണ്ണപ്പെട്ടു?”
- “എന്റെ വിരലിൽ മഷി ഇട്ടപ്പോൾ ഞാൻ വോട്ട് ചെയ്തില്ലെങ്കിൽ, എന്റെ വോട്ട് ആർ ചെയ്തു?”
- “തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കഴിഞ്ഞ ഉടനെ form 17C data പ്രസിദ്ധീകരിക്കാത്തത് എന്തുകൊണ്ട്?”
- “എന്റെ പേരെ ലിസ്റ്റിൽ നിന്ന് നീക്കിയതാരാണ്?”
- “എന്റെ പേരെ കൂട്ടിച്ചേർത്തതാർ?”
- “അവരുടെ കയ്യിൽ എന്ത് ഡാറ്റയാണ്?”
- ഈ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് ഇന്ന് തന്നെയാണ് മറുപടി പറയേണ്ടത്—
- സർക്കാർ സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്ത് ആറുമാസത്തിന് ശേഷം അല്ല.
ബിഹാർ ഒരു state–ന്റെ political crisis മാത്രമല്ല;
ഒരു republic–ന്റെ moral fractureമാണ്.
ഈ fracture–നെ പൊക്കി ജനങ്ങൾ തന്നെ ചോദിക്കുന്നു:
“ഇത് ഒരു തെറ്റായ കണക്കോ?
അല്ലെങ്കിൽ ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ശ്വാസകോശം തന്നെ കുത്തിപ്പൊളിച്ചൊതുക്കാനുള്ള ഒരു deliberate operation ആണോ?”
രാജ്യത്തിന്റെ ഭാവി ഈ ഒരു രേഖയിലുണ്ട്
വോട്ട് ചെയ്തവരുടെ യഥാർത്ഥ എണ്ണം
വേണ്ടത് rhetoric അല്ല;
വേണ്ടത് speeches അല്ല;
വേണ്ടത് press conferenceകളുടെ fury അല്ല
വേണ്ടത് 17C.
എത്രകഠിനവും ദൈർഘ്യമേറിയരുമായ എതിർപ്പും നമ്മുടെ മുന്നിലാണ്. എന്നാൽ പ്രത്യാശയും അതിനോട് ഒടുക്കവുമുള്ള ശക്തിയും ജനങ്ങളിലുണ്ട്. വോട്ട് നഷ്ടപ്പെട്ടത് തിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനുള്ള വീഴ്ചയില്ലാതെ, ജനങ്ങൾ സംസാരിക്കുകയും ചേർന്ന് പ്രവർത്തിക്കുകയും തുടങ്ങിയാൽ, ഒരു നീണ്ടകാല പോരാട്ടമിലൂടെ ജനാധിപത്യം പുനരുദ്ധരിക്കപ്പെടും. ബിഹാർ ഇതിന്റെ ആദ്യ പ്രമേയം മാത്രം; ഈ പ്രമേയം, ജനത്തിന്റെ മനസ്സിലേക്ക് കയറി, ജനാധിപത്യത്തിൻ്റെ നവസംവരണം തീർക്കുമ്പോഴാണ് യാഥാർത്ഥ്യം കാരണം മുതൽ പരിപാവനമാവുന്നത്.
ഇത്തരം സമയത്ത് ഓർമ്മിക്കേണ്ടത് ഒരെത്തുക മാത്രമാണ്: റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ ശക്തി നേതാക്കളിൽ അല്ല ജനങ്ങളിലുണ്ട്.