രാത്രിയുടെ ഇരുട്ടിൽ ഒരാൾ തന്റെ വോട്ടർ കാർഡ് തേടി അലമാര തുറക്കുന്നു. അവന്റെ വിരലുകൾ ഒരിക്കൽ മഷിപ്പൂശിയിരുന്നതിന്റെ അഭിമാനത്തോടെ ആ കാർഡിനെ സ്പർശിക്കുന്നു. എന്നാൽ, അവൻ അറിയുന്നില്ല,അടുത്ത തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അവന്റെ പേര് പട്ടികയിൽ ഉണ്ടാകുമോ എന്നു. കാരണം, പട്നയിൽ നിന്ന് എഴുന്നേറ്റ ഒരു കത്തിൽ, അവനും അവന്റെ പോലെയുള്ള 80,000 പേരും “ഇന്ത്യൻ പൗരന്മാരല്ല” എന്ന് മുദ്രകുത്തപ്പെട്ടു. വോട്ടില്ലാത്ത മനുഷ്യന്റെ ജീവൻ എത്ര വിലകുറഞ്ഞതാണെന്ന് ചരിത്രം നമ്മെ പലതവണ പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, നാം വീണ്ടും അതേ വഴിയിലേക്ക് തന്നെ നടക്കുകയാണ്.
വോട്ട് ചെയ്യാനുള്ള അവകാശം, വെറും രാഷ്ട്രീയത്തിനുള്ള അവസരം അല്ല. അത് ഒരു മനുഷ്യന്റെ നിലനിൽപ്പിന്റെ തെളിവാണ്. ഒരാൾ “ഞാൻ ഇന്ത്യക്കാരൻ” എന്ന് ഉറക്കെ പറയാൻ കഴിയുന്നത്, അവന്റെ വിരലിലെ മഷിപ്പാടിന്റെ കരുത്തുകൊണ്ടാണ്. അതാണ് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ദീപസ്തംഭം. എന്നാൽ, ഇപ്പോൾ ആ വിളക്കിനെ കെടുത്താനുള്ള ഗൂഢനീക്കമാണ് നടക്കുന്നത്.
ഡാക്ക മണ്ഡലം,ചമ്പാരൻ ജില്ലയുടെ ചരിത്രരേഖകളിൽ എഴുതപ്പെട്ട പേരാണ്. ഒരിക്കൽ നീലത്തോട്ടക്കാരുടെ കണ്ണുനീർ അവിടത്തെ നിലങ്ങളിൽ കലർന്നിരുന്നു. ഗാന്ധിജി അവിടെ എത്തി, “ഇവരുടെ വേദന കേൾക്കുക” എന്ന് ലോകത്തോട് പറഞ്ഞു. ഇന്നും അതേ നിലങ്ങളിൽ മറ്റൊരു കരച്ചിൽ മുഴങ്ങുന്നു“ഞങ്ങൾ ഇന്ത്യക്കാർ അല്ലേ?”. അത് വെറും ചോദ്യം മാത്രമല്ല, അത് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ആത്മാവിനെ നടുക്കുന്ന വിലാപമാണ്.
ചരിത്രം നമുക്ക് വീണ്ടും മുന്നറിയിപ്പു നൽകുന്നു. ജർമ്മനിയിലെ ജൂതന്മാരുടെ പേരുകൾ ഒരിക്കൽ പട്ടികയിൽ നിന്ന് ഇല്ലാതാക്കി. പിന്നെ അവർ മനുഷ്യരല്ലെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഒടുവിൽ, അവർ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ കൂട്ടക്കൊലയുടെ ഇരകളായി. പട്ടികയിൽ നിന്ന് പേരുകൾ ഇല്ലാതാകുന്നത് വെറും പേപ്പറിലെ നഷ്ടമല്ല, അത് ജീവന്റെ തന്നെ നഷ്ടമാണ്. ബിഹാറിൽ ഉയർന്നുവന്ന വാർത്ത, ആ ഇരുട്ടിൻ ചരിത്രത്തിന്റെ പ്രതിധ്വനിയായി തോന്നുന്നു.
ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ജീവകാരുണ്യഗ്രന്ഥം പറയുന്നത് വ്യക്തമാണ്. 18 വയസ്സിന് മുകളിലുള്ള എല്ലാ പൗരന്മാർക്കും വോട്ട് വെക്കാനുള്ള അവകാശം ഉറപ്പാണ്. മതം, ജാതി, ലിംഗം, ഭാഷ, ജന്മസ്ഥലം ഒന്നും തടസ്സമാകില്ല. എന്നാൽ, ഇപ്പോൾ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി തന്നെ സംസ്ഥാന തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനെ സമീപിച്ച്, 80,000 പേരുടെ പേരുകൾ നീക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ഇത് ഭരണഘടനയുടെ ആത്മാവിനെ തന്നെ വിച്ഛേദിക്കുന്ന കത്താണ്.
ബിജെപിയുടെ കണക്കുകൂട്ടൽ മനസ്സിലാക്കാൻ പ്രയാസമില്ല. മുസ്ലിം സമൂഹത്തെ “വോട്ട്ബാങ്ക്” എന്ന് മുദ്രകുത്തി, അവരുടെ ശബ്ദം തന്നെ ഇല്ലാതാക്കുക. അവർ ഇല്ലെങ്കിൽ, രാഷ്ട്രീയ ഗണിതം എളുപ്പമാകും. എന്നാൽ, അവർ ഇല്ലെങ്കിൽ, ജനാധിപത്യം തന്നെ ശൂന്യമായിത്തീരും. ജനാധിപത്യം ഒരിക്കലും ഭൂരിപക്ഷത്തിന്റെ ഏകോപനം മാത്രമല്ല; അത് ന്യൂനപക്ഷത്തിന്റെ അവകാശങ്ങളും സംരക്ഷിക്കുന്ന ആത്മാവാണ്.
സമൂഹത്തിൽ ഭീതിയുടെ ഇരുട്ട് പടരുന്നു. ഒരു ദിവസം രാവിലെ എഴുന്നേറ്റാൽ തന്റെ പേര് പട്ടികയിൽ കാണാതായേക്കാമെന്ന സംശയം, ഓരോ മുസ്ലിം വോട്ടറുടെയും ഹൃദയം വിറപ്പിക്കുന്നു. സ്വന്തം നാട്ടിൽ തന്നെയും “വിദേശി” എന്ന മുദ്ര പതിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന അവസ്ഥ. സ്വന്തം നാട്ടിൽ തന്നെയും “വോട്ടില്ലാത്തവൻ” ആയി മാറുന്ന അവസ്ഥ. വോട്ട് ഇല്ലാത്തവൻ, ചരിത്രത്തിൽ തന്നെ ഇല്ലാത്തവനായി മാറുന്നു.
ഇവിടെ റിപ്പോർട്ടേഴ്സ് കളക്ടീവ് പോലുള്ള മാധ്യമങ്ങളുടെ ധൈര്യം ചരിത്രപരമാണ്. അധികാരത്തിന്റെ അന്ധകാരത്തിൽ നടന്നു വരുന്ന ഗൂഢാലോചനകളെ അവർ വെളിച്ചത്തിൽ കൊണ്ടുവരുന്നു. അവരുടെ പേനയാണ് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ സ്മാരകം. 80,000 പേരുടെ പേരുകൾ മായ്ച്ചുകളയുന്ന പേപ്പർ കത്തിക്കളയാൻ കഴിയുന്ന തീപ്പൊരി തന്നെയാണ് അന്വേഷണം.
80,000 പേരുടെ പേരുകൾ പട്ടികയിൽ നിന്ന് ഇല്ലാതാകുന്നത്, 80,000 വീടുകളിലെ വിളക്കുകൾ കെടുത്തുന്നതാണ്. അത് 80,000 കുട്ടികളുടെ ഭാവി അടച്ചിടുന്നതാണ്. അത് 80,000 ഹൃദയങ്ങൾക്കുള്ളിൽ “ഞാൻ ഈ രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമല്ല” എന്നൊരു അനാഥത്വം വളർത്തുന്നതാണ്. ജനാധിപത്യം മരിക്കുന്നത്, ഒരേ സമയം മുഴങ്ങുന്ന വെടിയൊച്ചയിലൂടെ അല്ല; അത് മരിക്കുന്നത്, ഇത്തരം അനാഥ കരച്ചിലുകളിലൂടെ തന്നെയാണ്.
ഇന്ന് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നത് മുസ്ലിം സമൂഹത്തിന്റെ വോട്ടവകാശമാണ്. നാളെ അത് ദളിതരുടെ പേരായേക്കാം. മറ്റന്നാൾ ആദിവാസികളുടെ പേരായേക്കാം. കുടിയേറ്റ തൊഴിലാളികളുടെ പേരായേക്കാം. പട്ടികയിൽ നിന്ന് പേരുകൾ ഇല്ലാതാക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയത്തിന് ഒരിക്കലും അവസാനമുണ്ടാകില്ല. അത് ഒരിക്കൽ തുടങ്ങുകയാണെങ്കിൽ, ഓരോ വിഭാഗത്തെയും ക്രമേണ രാഷ്ട്രീയ ശ്മശാനത്തിലേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകും.
വോട്ട് വെക്കാനുള്ള അവകാശം നഷ്ടപ്പെടുന്നത് വെറും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ദിനത്തിൽ ഒരാളുടെ അഭാവം മാത്രമല്ല. അത് സർക്കാറിന്റെ കണ്ണുകളിൽ നിന്ന് അവനെ ഇല്ലാതാക്കുകയാണ്. പദ്ധതികളിൽ നിന്നും, സുരക്ഷാ സംവിധാനങ്ങളിൽ നിന്നും, അവകാശങ്ങളിൽ നിന്നും അവനെ പുറത്താക്കുകയാണ്. വോട്ടില്ലാത്തവന്റെ ശബ്ദം രാഷ്ട്രീയത്തിൽ കേൾക്കപ്പെടുന്നില്ല. അവന്റെ വേദന വാർത്തകളിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നില്ല. അവന്റെ ജീവിതം രാജ്യത്തിന്റെ രേഖകളിൽ നിന്നും തന്നെ ഇല്ലാതാകുന്നു.
ജനാധിപത്യം, നമ്മൾ കരുതുന്ന പോലെ, വലിയ വേദികളിൽ നടക്കുന്ന പ്രസംഗങ്ങളിൽ മാത്രം നിലനിൽക്കുന്ന ഒന്നല്ല. അത് ഓരോ സാധാരണ മനുഷ്യന്റെയും പേരിൽ നിലനിൽക്കുന്ന പട്ടികയിലാണ്. ആ പട്ടികയിൽ നിന്ന് ഒരു പേര് ഇല്ലാതാവുമ്പോൾ, അത് ജനാധിപത്യത്തിന്റെ മരണത്തിന്റെ ആദ്യഘട്ടമാണ്.
ഇന്ന് 80,000 പേരുടെ പേരുകൾ ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ, അതിനൊപ്പം ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നത് ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടനയാണ്. “ഞാൻ ഇന്ത്യക്കാരൻ” എന്ന് ഉറക്കെ വിളിക്കാൻ കഴിയുന്ന വിശ്വാസമാണ്. ജനാധിപത്യത്തിന്റെ ഭാവി തന്നെയാണ് ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുന്നത്.