കൊച്ചി ഇന്ന് ഒരു നഗരമെന്നതിലുപരി ഒരു മുന്നറിയിപ്പായി മാറുകയാണ്. കടലിന്റെയും പച്ചപ്പിന്റെയും സമൃദ്ധിയിൽ അഭിമാനമുണ്ടായിരുന്ന നഗരം കഴിഞ്ഞ ഒരാഴ്ചയായി വായു ഗുണനിലവാര സൂചികയിൽ 170–190 നിരക്കിലേക്ക് കുതിച്ചുകയറുന്നു. ആരോഗ്യശാസ്ത്രം പറഞ്ഞുതരുന്നത് വ്യക്തമാണ് ഇതു “ സെൻസിറ്റീവ് ഗ്രൂപ്പുകൾക്ക് അനാരോഗ്യകരമാണ് പക്ഷേ കൊച്ചിയിലെ യാഥാർത്ഥ്യം അതിലും ഗുരുതരമാണ്, കാരണം ഈ നഗരത്തിൽ “ അനാരോഗ്യ വിഭാഗംഎന്നത് ഒരു ചെറിയ വിഭാഗമല്ല; ഗർഭിണികളും, കുട്ടികളും, പ്രായമുള്ളവരും, ശ്വാസകോശ ഹൃദയരോഗമുള്ളവരും അതിനപ്പുറം ദിനംപ്രതി ഈ നഗരത്തിന്റെ പൊടിപറക്കുന്ന റോഡുകളിൽ ജീവിക്കുന്ന എല്ലാവരും ഇതിന്റെ പരിധിയിലാണ്.
നാം വളർച്ചയെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കുന്നു. സ്മാർട്ട് സിറ്റി, മെട്രോ, ഐ.ടി പാർക്കുകൾ, നിർമാണബൂം എല്ലാം കൂടി കൊച്ചിയെ കേരളത്തിന്റെ നഗരം എന്നതിലുപരി ഒരു മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രതീക്ഷയായി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു. പക്ഷേ ഈ വികസനത്തിന്റെ വില എന്താണ്? ഇന്ന് കൊച്ചി ഒരു നഗരത്തിന് ശ്വാസം മുട്ടിക്കാമെന്നതിന്റെ തെളിവാണ്. ശ്വാസം എന്ന അടിസ്ഥാന അവകാശം പോലും സംരക്ഷിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു നഗരത്തെ നമ്മള് പുരോഗതിയുടെ മോഡലായി കണക്കാക്കണോ എന്ന ചോദ്യമാണ് ഇപ്പോൾ ഉയരുന്നത്.
വൈറ്റില,ഇടപ്പള്ളി, കളമ്മശ്ശേരി മേഖലകളിൽ രാവിലെ, വൈകുന്നേരം സമയങ്ങളിൽ PM2.5ഏകാഗ്രത ഉയരുന്നുവെന്ന് ഓരോ സ്ഥലവും പറയുന്നു. അമ്പലമുഗൾ BPCL മേഖലയിൽ നിന്നുള്ള വ്യവസായ എമിഷനുകൾ നഗരത്തിന്റെ അന്തരീക്ഷത്തെ മൂടിക്കെട്ടുകയാണ്. നഗരത്തിന്റെ എല്ലാ കോണിലും നടക്കുന്ന കെട്ടിടനിർമ്മാണങ്ങളും റോഡ് വികസനവും പൊടി പടർത്തുന്നു. ഇതെല്ലാം കൂടി കൊച്ചിയെ പൊതുജനാരോഗ്യ പ്രതിസന്ധിയിലേക്ക് തള്ളിവിടുന്നു. ഇത് ഒരു സാങ്കേതിക പ്രശ്നമല്ല, ദേശീയ തലത്തിലുള്ള ഡാറ്റാ ഷീറ്റിൽ ചുവന്ന നിറം കാണുന്ന ഒരു അപ്പീൽ മാത്രവുമല്ല ഇത് ഒര നിശ്ശബ്ദ ദുരന്തമാണ്, ഓരോ ദിവസവും വഷളാകുന്ന ശ്വാസമുട്ടൽ.
കേരളത്തിൽ വർഷങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്ന ധാരണയുണ്ട് കടലിനടുത്ത് ആയതു കൊണ്ട് വായു ശുദ്ധമാണ്. ഈ ധാരണ തെറ്റായിരുന്നുഎന്ന് കൊച്ചി തെളിയിക്കുന്നു.. കൊച്ചി ഇപ്പോൾ ദേശീയ മലിനീകരണ പട്ടികകളിൽ സ്ഥിരമായി സ്ഥാനംഉയർത്തുകയാണ്. മെട്രോ നഗരങ്ങൾക്ക് മാത്രമേ വായു മലിനീകരണം പ്രശ്നമാകൂ എന്നും, കേരളത്തിന് പ്രത്യേക സംരക്ഷണമുണ്ടെന്നും വിശ്വസിച്ചിരുന്നവർക്ക് ഇന്ന് കൊച്ചി കഠിന തിരിച്ചടിയാണ്. നഗരത്തിൽ ഒരു മണിക്കൂർ പുറത്ത് കളിക്കുന്ന ഒരു കുട്ടിക്ക് 5–7 സിഗരറ്റുകൾ പുകവലിച്ചതിന്റെ തുല്യമായ exposure ഉണ്ടാകാമെന്ന് ഒരു നിര കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇത് വാചാടോപപരമായ പ്രസ്താവന അല്ല ഇതാണ് ഇനി കൊച്ചിയിലെ ജീവിതത്തിന്റെ യാഥാർത്ഥ്യം.
സർക്കാർ ഭരണകൂടം എന്താണ് ചെയ്യുന്നത്? AQI 180 കടന്നിട്ടും സ്കൂളുകൾക്ക് ഔട്ട്ഡോർ ആക്ടിവിറ്റിഅഡ്വയിസറിഒന്നുമില്ല. നഗരത്തിന് തത്സമയ പൊതു അലേർട്ടുകൾ ഇല്ല. നിർമ്മാണ പൊടി നിയന്ത്രണം കൃത്യമായി നടപ്പിലാകുന്നില്ല. വ്യാവസായിക എമിഷൻ ഓഡിറ്റ്റിപ്പോർട്ടുകൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ലഭ്യമല്ല. അങ്ങനെ ഒരുനഗര ഭരണകൂടം “സ്മാർട്ട് സിറ്റി”യുടെ പേരിൽ പ്രോജക്ട് ഉദ്ഘാടനങ്ങൾക്കും, ടെൻഡർ അനൗൺസ്മെൻ്റ് കൾക്കും മുൻഗണന കൊടുത്തുകൊണ്ട്, ജനങ്ങളുടെ ശ്വാസത്തെ ഇല്ലായ്മ പ്പെടുത്തിയിരിക്കുകയാണ്.
ഇതൊക്കെ വികസന ജഡത്വംഅല്ല, ഇത് രാഷ്ട്രീയ നിസ്സംഗത ആണ്. വായു മലിനീകരണം ഒരു ഭരണFAQ-യല്ല—ഇത് ഒരു ജനാരോഗ്യ അടിയന്തരാവസ്ഥ ആണ്.
നഗരത്തിന്റെ പുരോഗതിയെ flyover, metro pillar, IT park എന്നിവകൊണ്ട് അളന്നാൽ കൊച്ചി ഉയരുകയാണ്. പക്ഷേ നഗരവാസികൾക്ക് ഓരോ ശ്വാസവും വേദനയായാൽ, ആ പുരോഗതി വഞ്ചനയായി മാറുന്നു. വളർച്ച മനുഷ്യനെ രക്ഷിക്കണം, കൊല്ലരുത്. ഈ ഒരു ലളിതമായ വാചകമെങ്കിൽ പോലും നഗരാഭിവൃദ്ധി രൂപരേഖകളിൽ പ്രതിഫലിക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ എന്താണ് നമ്മൾ നിർമ്മിക്കുന്നത്? ശ്വാസമില്ലാത്ത ഒരു ‘ഭാവി’ ആണോ?
കൊച്ചി രക്ഷപ്പെടാൻ ഇപ്പോഴും സമയം ഉണ്ട്. പക്ഷേ ആ സമയം വളരെ കുറവാണ്. നഗരത്തിൽ തത്സമയ AQI മുന്നറിയിപ്പ്സിസ്റ്റം കൊണ്ടുവരണം. ട്രാഫിക് ഡീകാർബണൈസേഷൻപ്രവർത്തനങ്ങൾ വേഗത്തിലാക്കണം. നിർമ്മാണ പൊടിനിയന്ത്രണങ്ങൾ നിർബന്ധമാക്കണം.വ്യാവസായിക ഓഡിറ്റ് പ്രക്രിയകൾ പ്രൊജക്ഷൻ ആക്കണം. ഏറ്റവും പ്രധാനമായി കുട്ടികളും രോഗികളും പ്രായമായവരും ആദ്യം സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന ആരോഗ്യം ആദ്യം എന്ന നഗര നയം രൂപപ്പെടണം.
നഗരങ്ങൾക്ക് ഒരു നൈതിക അടിത്തറ വേണം “ഈ നഗരം മനുഷ്യനെ സംരക്ഷിക്കുമോ?” എന്ന ചോദ്യത്തിന് കൊച്ചി ഇന്ന് അതിനുള്ള ശക്തിയിൽ “ അല്ല” എന്നാണ് ഉത്തരം. എന്നാൽ നാം അതിനെ “അതെ” എന്ന് ആക്കേണ്ട ഉത്തരവാദിത്തം ഉള്ളവരാണ്.
കാരണം ഒരു നഗരത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ പുരോഗതി ഫ്ലൈ ഓവറുകളുടെ എണ്ണത്തിൽ അല്ല
അവിടെ ജീവിക്കുന്ന ഒരു സാധാരണ മനുഷ്യൻ വേദനയില്ലാതെ ശ്വാസമെടുക്കാനാകുമോ എന്നതിലാണ്.
അതാണ് ഇന്ന് കൊച്ചി നമ്മോടാവശ്യപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും വലിയ രാഷ്ട്രീയ, നൈതികത
കൊച്ചിക്ക് ഇന്ന് ആവശ്യമുള്ളത് പുതിയ ഫ്ലൈഓവറുകളോ കൂടുതൽ മെട്രോ പില്ലറുകളോ വേഗത കൂടിയ ലക്ഷ്വറിവാഹന കൂട്ടമോ അല്ല ഒരൊറ്റ ശ്വാസത്തിന്റെ മാനവിക മൂല്യം തിരിച്ചറിയുന്ന ഒരു രാഷ്ട്രീയ മനസാക്ഷിയാണ്. ഈ നഗരം നമ്മോട് ചോദിക്കുന്നത് ലളിതമാണ്: “വളർച്ചയുടെ പേരിൽ ഞങ്ങളെ ശ്വാസം മുട്ടിക്കാമോ?” അതിന് “ഇല്ല” എന്ന് ഉറച്ചുപറയുന്ന നിമിഷം വരാതെ കൊച്ചി രക്ഷപ്പെടില്ല. നമ്മുടെ മക്കളുടെ ശ്വാസകോശവും, പ്രായമായവരുടെ ശ്വാസനാളിയും, ഗർഭിണികളുടെ ആരോഗ്യവും വിലയായി കൊടുക്കുന്ന ഒരു വികസനം നമ്മെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നില്ല; അത് നമ്മെ നിശ്ശബ്ദമായി നശിപ്പിക്കുകയാണ്. അതിനാൽ ഈ നിമിഷം മുതൽ കൊച്ചി ഒരിക്കലും ഒരു ‘സ്മാർട്ട് സിറ്റി’ ആകില്ല, അത് തന്റെ ജനങ്ങളെ ജീവിപ്പിക്കാൻ പഠിക്കുന്നതുവരെ.